Hoe belangrijk is duurzaam koffie­ drinken voor Fairtrade Original?
‘Eerlijke koffie is verankerd in ons DNA. Koffieboeren verdienen nog steeds veel te weinig. Wij zetten ons in voor een beter bestaan en een leefbaar inkomen door korte lijnen en een transparante en eerlijke handel. Dat doen we door direct samen te werken met boerencoöpera­ ties, liefst voor een lange termijn.
We betalen ze de Leefbaar Inkomen Referentieprijs volgens Fairtrade International en doen daar nog een schepje bovenop. En eigenlijk nóg een schepje, want we werken samen met boeren mee aan Fairtrade Original pro­ jecten. Deze projecten dragen ook direct bij aan een inkomstenverbetering voor de boeren. We financieren bijvoorbeeld cacaoprojecten naast koffieteelt – behalve risicospreidend is dat ook goed voor de biodiversiteit. Dit jaar vieren wij dat we ons al vijftig jaar inzetten om Nederland eerlijke, duurzame koffie te laten drinken.’

Zijn er per land verschillen in wat Fairtrade Original doet?
‘Ja, zeker. Vanuit Fairtrade International werken we met een methode waarin is onderzocht wat een boer zou moeten verdienen op basis van huishouddata. Het verschilt per land wat een koffieboer moet verdienen om duurzaam te kunnen produceren, de kosten te dekken, de kinderen naar school te kunnen laten gaan en ook nog een beetje te sparen voor een pensioen. Ook lokale context telt mee, een Colombiaan heeft iets anders nodig dan een Oegandees. Boeren zijn ondernemers, wij kijken naar de hele keten. Waar is behoefte aan: zijn dat klimaatresistente koffieplanten of is dat juist betere compost omdat de bodem minder vruchtbaar is geworden door klimaatverandering?’

Wat is Community Coffee?
‘Community Coffee staat voor direct ingekochte koffie bij een van de drie community’s waarmee we samen­ werken, coöperaties in Oeganda, Peru en Colombia. Het leeuwendeel voor de Community Coffee wordt door onze koffiecoöperatie Red Ecolsierra in Noord­ Colombia geleverd. In dit unieke UNESCO leef­ en natuurgebied zetten koffie­ boeren zich extra in voor natuurbehoud, ze noemen zich de “guardians of the Sierra Nevada”. De coöperatie ontvangt van ons een Leefbaar Inkomen Referentieprijs voor de koffiebonen in plaats van de dagelijks schommelende wereldprijs. Naast de biologische en Fairtrade premies investeren wij als Fairtrade Original nog extra geld in community projecten, zodat ook een volgende generatie er profijt van heeft. Denk aan trainingen, materialen en het opzetten van eco (koffie)toerisme in deze bijzondere regio. Het is een sterk en toekomstbestendig concept dat boeren minder afhankelijk maakt van alleen de koffieoogst, die maar eens per jaar plaatsvindt. Ons Community Coffee assortiment bevat een breed aanbod van filter­ en bonenkoffie. Naast blends hebben wij ook een single origin, wat een “speciality coffee” is. Deze special roast is van honderd procent duurzame arabica­ bonen van Red Ecolsierra uit Colombia. Al onze Community Coffees produceren we exclusief voor Albert Heijn.’

Jij bent onlangs in Colombia geweest, wat is je het meest bijgebleven?
‘De natuur daar is zo overweldigend, het was echt de mooiste plek die ik in mijn leven heb gezien. Je ziet ook de trots van de koffieboeren als ze daar bezig zijn. Daarom vinden wij en zij het duurzaam omgaan met de natuur zo belangrijk zodat dit voor nieuwe generaties behouden blijft. Ook mooi om te zien hoe we met trainingen daarin kunnen investeren. Zo hebben we dertig boeren getraind om cacao te verbouwen naast koffie. Ook hebben honderd boeren biocompost ontvangen en zijn ze getraind in het maken van biocompost. Daarnaast zien we dat veel jongeren wegtrekken uit het gebied en andere banen kiezen omdat hun ouders hard werken voor te weinig geld en de toekomst van koffie erg onzeker is. Dus ja, dat is wel iets dat ik op verjaardagen vertel. Dat we koffie dagelijks drinken maar geen idee hebben hoe koffie verbouwd wordt. En wat voor een mooi natuurproduct het is. We moeten het meer gaan zien als een luxeproduct, want dat is het eigenlijk, dus het meer op waarde schatten. Als we het in Nederland zouden verbouwen, met onze arbeidskosten, zou het onbetaalbaar zijn. Daarbij mogen we met z’n allen best iets vaker bij stilstaan.’

Klimaatverandering is een groot issue. Wat doet Fairtrade Original daaraan?
‘Het heeft een groot effect op de koffieproductie. Als ik met boeren in gesprek ben dan hoor ik dat ook terug. In Oeganda zien we bijvoorbeeld dat weerpatronen verschuiven, dus of te weinig of te veel regen, of te laat. Dat heeft een grote invloed op de oogsten. In Oeganda werken we samen met het Futureproof Coffee Collective, met ook funding van de Nederlandse overheid. Een van de projecten is dat we komende drie jaar daar honderdduizend klimaatresistente koffieplantjes uitdelen, zodat boeren beter voorbereid zijn op de toekomst. Wij maken ons samen met de boeren grote zorgen over de toekomst van ons kopje koffie. Naast het effect van klimaatverandering tegengaan is het ook van groot belang ervoor te zorgen dat boeren een eerlijke prijs krijgen. Daar moeten we met z’n allen in blijven investeren.’

En welke duurzame koffie drink jij het liefst?
‘De Fairtrade Original Community Special Roast bonen blijft mijn favoriet. Deze smaakt nu extra lekker omdat ik afgelopen januari de boeren van Red Ecolsierra heb mogen ontmoeten.’